Far North

Waar intuïtie de ratio raakt

Al te vaak vraag ik me af: wanneer ben je volledig in de kunst? Is het als je in het moment bent, in de alertheid van je bewustzijn? Of omdat je in staat bent om onbevangen de omgeving tot je laten doordringen? Je wordt onder andere door je omgeving beïnvloed in de manier waarop je naar iets kijkt. Je ontdekt het vaak vanuit een langzaam proces doordat je intens iets beleeft, met iets bezig bent of naar iets kijkt. Dat kan een boeiende ervaring zijn. Ook kunst heeft dit effect. Dit fascineert mij mateloos omdat je het niet van tevoren kunt sturen, het overkomt je gewoon. Je verwonderen is er een natuurlijk gevolg van. Maar het is niet zo eenvoudig als het hier lijkt, denk ik. Daarom is het zo boeiend.

Enkele voorbeelden. Wanneer ik een bloeiend zonnebloemenveld zie beleef ik direct de indruk van een schilderij met zonnebloemen van Van Gogh. Of een blik op de ‘Broadway Boogie Woogie’ van Mondriaan stemt mij direct vrolijk. En melancholie doemt op als ik lang kijk naar het werk uit de romantiek ‘Der Wanderer’ van Casper David Friedrich. Kunst doet dus iets met je gemoed en kan je dichtbij jezelf brengen. Tegelijkertijd kan ze je een betekenisvolle indruk geven. Door te kijken, luisteren, voelen en beleven komt ook de geest meer tot leven.

Zo ben ik gefascineerd geraakt door de sculpturen van Cecilia Vissers. Haar werk is o.a. gemaakt van zorgvuldig uitgekozen warmgewalst staal; de huid van het stalen plaatwerk wordt daarvoor kritisch beoordeeld. Maar ook het zachtere metaal aluminium komt in aanmerking, dat door anodiseren bovendien een kleur kan meekrijgen. De oranje- of zilverkleurige vormen worden als een dualiteit van kleurencontrasten gecombineerd. Zoals een natuurlijke wisseling van dag en nacht, een bekend fenomeen en toch iedere keer anders waarneembaar.

Cecilia Vissers haalt haar inspiratie uit de ruige Schotse en Ierse natuur. Dagenlang loopt zij om het landschap in zich op te nemen. Alle natuurelementen zoals rotsen, water, wind, wolken, zon -ja vooral het licht- zijn voor haar essentieel. De natuur vraagt niks terug, die is altijd al zichzelf. Je kunt Vissers een minimalistische lyrische landschapskunstenaar noemen. Vissers voelt zich immers sterk verwant aan de landschapskunstenaar Richard Long. Ook heeft zij verwantschap met de minimalisten Donald Judd en Dan Flavin. Zij verbleef zelf al menigmaal in Marfa, Texas waar het levenswerk van Judd zich in het landschap manifesteert. Ook aan Robert Mangold refereert haar werk. De discipline van de abstract geometrische kunstenaars en minimalisten is haar niet vreemd.

Met de moderne techniek van watersnijden maakt Vissers rechthoekige vormen, spaarzaam voorzien van zorgvuldig ontworpen inkepingen aan de randen. Daardoor ontstaan er subtiele spanningsvelden die zich tot elkaar verhouden, elkaar versterkend of juist verzachtend. Vissers combineert deze rechthoekige vormen soms in één of meer paren elementen bij elkaar gerangschikt waardoor tussenruimtes ontstaan. Die elementen versterken elkaar dan in een evenwichtig spel van vorm en contravorm, van ruimte en tussenruimte, van spanning en verlossing.
Zo’n sculptuur is markant maar ook sereen en in zichzelf besloten. Het werk oogt stoer en subtiel tegelijk, het blijft plakken op je netvlies. Het biedt enorme vrijheid om naar te kijken, wat ik een verademing vind. Haar werken hebben ook een zekere monumentaliteit ongeacht het formaat. Ze zijn aanwezig, met gepaste afstand maar niet afstandelijk. Iedere keer als ik ernaar kijk ervaar ik rust.

Precies deze ervaring beleef ik keer op keer tijdens de wandelingen in het bos, op het strand, vlakbij waar de galerie gevestigd is. Het varieert van geluksmomentjes tot existentiële gevoelens van blijheid. Deze sublimatie schrijf ik ook toe aan het werk van Cecilia Vissers, als onuitputtelijke bron van inspiratie vergelijkbaar met wat de natuur ons biedt, troost en rust.